Η Ιαπωνία στα όπλα

Προς πλήρη… επαναστρατιωτικοποίηση οδεύει η Ιαπωνία για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μια εξέλιξη που προκαλεί τριγμούς στην ισορροπία δυνάμεων στην Ασία… ή μήπως όχι; Οι εθνικιστικές κορώνες δυναμώνουν στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, όπου τον Δεκέμβρη κατέκτησε την εξουσία ο Σίνζο Άμπε με σύνθημα την «πλήρη ομαλοποίηση των στρατιωτικών δυνάμεων» προκειμένου να απαντηθούν οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Τόκιο στην ευρύτερη περιοχή… Αποκορύφωμα αυτής της πολιτικής αποτελεί η δέσμευση του νέου πρωθυπουργού για κατάργηση του Άρθρου 9 του – αμερικανικής εμπνεύσεως – Συντάγματος με το οποίο η Ιαπωνία αποκηρύσσει διά παντός τον πόλεμο ως κυρίαρχο δικαίωμα ενός έθνους. Το εν λόγω άρθρο, βέβαια, το οποίο απαγορεύει τη διατήρηση «επιθετικού» στρατού, έχει καταλυθεί στην πράξη με τις λεγόμενες «δυνάμεις αυτοάμυνας» (επίσης αμερικανικής εμπνεύσεως) που συγκροτήθηκαν κατά τον Ψυχρό Πόλεμο με πρόσχημα την αντιμετώπιση του κοινού εχθρού: της Σοβιετικής Ένωσης. Μετά το πέρας του Ψυχρού Πολέμου, η Ιαπωνία – υπό την κηδεμονία και με την οικονομική στήριξη των ΗΠΑ – συνέχισε να εξοπλίζεται με τη δικαιολογία της «μόνιμης απειλής» της Βόρειας Κορέας. Ωστόσο, τίποτα δεν συγκρίνεται με την κλιμάκωση από το 2010 μέχρι σήμερα. Οι πρόσφατες μάλιστα διενέξεις με την Κίνα για τα νησιά Σενκάκου και Ντιαόγου... καθώς και με τη Νότια Κορέα για τα νησιά Τακεσίμα και Ντόκντο, έχουν οδηγήσει το 90% των πολιτών να ζητά άμεση «ομαλοποίηση» της στρατιωτικής ισχύος της χώρας

Πριν εξετάσουμε τις αιτίες εντατικοποίησης των ρυθμών επαναστρατιωτικοποίησης της Ιαπωνίας, αξίζει να σταθούμε στην Ουάσιγκτον. Εκεί όπου πριν από δεκαετίες πάρθηκε η απόφαση για ανάληψη της πλήρους ευθύνης για την εδαφική υπεράσπιση της Ιαπωνίας προκειμένου να θαφτούν οι όποιες ιμπεριαλιστικές της φιλοδοξίες. Σήμερα, το κλίμα έχει αντιστραφεί. Η Ιαπωνία έχει «παραμεληθεί» ως «στρατηγικός σύμμαχος» καθώς οι ΗΠΑ προσπαθούν να πλησιάσουν μια σειρά από άλλες περιφερειακές δυνάμεις. Πάνω από όλα… η Ουάσιγκτον δεν έχει πλέον την πολυτέλεια, εξαιτίας δικών της οικονομικών δεινών, να χρηματοδοτεί την ασφάλεια της Ιαπωνίας, με αποτέλεσμα να παροτρύνει το Τόκιο να «αναλάβει τις ευθύνες του εαυτού του».
Αντιμέτωπο με ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον όπου η Κίνα αναδεικνύεται σε νέο πρωταγωνιστή… το Τόκιο αισθάνεται να το λούζει κρύος ιδρώτας. Αυτή η αίσθηση ενισχύεται από την ανασφάλεια των πολιτών έναντι τριών στοιχείων: Πρώτον, του κατήφορου που έχει πάρει η οικονομία. Δεύτερον, της δημογραφικής κρίσης που αναμένεται να κορυφωθεί την επόμενη δεκαετία. Τρίτον, της αποδεδειγμένης απροθυμίας των ΗΠΑ να βοηθήσει στη διασφάλιση των «θαλάσσιων οδών» μέσω των οποίων η Ιαπωνία καλύπτει το 82% των ενεργειακών της αναγκών. Για το κατά πόσο η απάντηση στις νέες αυτές προκλήσεις βρίσκεται στη στρατιωτικοποίηση… οι απόψεις διίστανται. Κάποιοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η επιστροφή της Ιαπωνίας σε καθεστώς «πλήρους στρατιωτικοποίησης» θα αλλάξει τις ισορροπίες δυνάμεων στην περιοχή, συσπειρώνοντας γύρω από το Τόκιο όσες χώρες μοιράζονται τους φόβους του έναντι του Πεκίνου. Άλλοι προειδοποιούν ότι μια τέτοια εξέλιξη θα αφυπνίσει δυσάρεστες μνήμες σε χώρες που έχουν βιώσει τον ιαπωνικό ιμπεριαλισμό πυροδοτώντας μια κούρσα εξοπλισμών που μόνο σε καλό δεν θα βγει.
Σπασμωδική κίνηση
Βέβαια, υπάρχουν και αυτοί που, χωρίς να υποβαθμίζουν τους κινδύνους «αναζωπύρωσης» εντάσεων, στέκονται κυρίως στη διαπίστωση ότι η πολιτική του Τόκιο δεν αντανακλά νέες φιλοδοξίες, αλλά, αντιθέτως, αποκαλύπτει την αδυναμία του. Πρόκειται, λένε, για μια σπασμωδική κίνηση μιας άλλοτε πανίσχυρης οικονομίας, που βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση και προσπαθεί να πιαστεί από τα… μαλλιά της.

πηγη: inprecor